Medijana



Antičko naselje Medijana je po površini najveće antičko naselje u okolini drevnog grada Naisusa (današnjeg Niša) i udaljeno oko 5 km od njega. U istorijskim spisima se pominje samo 2 puta. Prvi put 364. godine kada su u njemu na kratko boravili carevi i braća – Valentinijan i Valens. Drugi put se pominje kod Prokopija, koji navodi da je u Medijani podignuto vojno utvrđenje.

Nema materijalnih dokaza da je naselje postojalo pre kraja III veka. Prve vile sagrađene su krajem III veka, a izgradnja je nastavljena sa većim intenzitetom u IV veku, čemu je verovatno doprineo i car Konstantin, rođen u Naisusu.


Medijana


Pošto nije bilo utvrđeno, naselje je više puta stradalo, naročito 441. godine od Huna i 471. godine kada Goti osvajaju Naisus. Iako je Vizantija delimično obnovila naselje i izgradila utvrđenje, Medijana strada od Slovena 578 – 579 god, nakon čega je život u naselju zamro za nekoliko vekova.



Srednjovekovni putopisci koji su prolazili carskim drumom za Carigrad i koji su ostavili dragocena obaveštenja o starinama u Naisu, ne spominju Medijanu. To je područje očigledno bilo pod šumom, a nadzemni delovi građevina već povađeni – moguće kao građevinski materijal. Prvi istraživač Medijane i veliki istraživač starina u Srbiji, Feliks Kanic, 1864. godine beleži da su komadi antičkih cigala po naređenju Mitad-paše odneti za gradnju niške kasarne. To međutim nije kraj procesa uništenja Medijane. Od tada pa do tridesetih godina XX veka, materijal je raznošen za gradnju seoskih kuća u obližnjem Brzom Brodu. Sedamdesetih godina prošlog veka, na obroncima Delijskog visa, srušen je izvanredno sačuvan rezervoar za vodosnabdebanje jer se nalazio na zemljištu koje je bilo predviđeno za gradnju fabrike katodnih cevi u sastavu Elektronske industrije. Sličnu sudbinu doživelo je i utvrđenje na Vlaškom brdu.


Medijana


Istraživanjem je pronađen veći broj mozaika koji se ne mogu videti jer su prekriveni peskom da ne bi propadali. Iako je snimanjem terena utvrđeno da se Medijana prostire na 40 hektara, jedino što posetioci mogu videti je ono što se nalazi na fotografijama tako da u stanju u kom je danas, Medijana nije vredna posete.

Nalazi se sa leve strane puta Niš - Niška Banja.


Related Articles

 

Dodatne informacije